Wymienniki ciepła są urządzeniami wymieniającymi ciepło pomiędzy płynami lub gazami o różnej temperaturze. Są one wykorzystywane do utrzymywania odpowiedniej temperatury między innymi w pomieszczeniach mieszkalnych. Występuje kilka rodzajów takich urządzeń.
Rodzaje wymienników ciepła
W wymiennikach ciepła wykorzystywane jest zjawisko konwekcji – przez ścianę rurki lub przez płytę przewodzone jest ciepło od ogrzanego czynnika do zimnego czynnika i na odwrót. Wymienia się kilka typów wymienników:
– wymienniki krzyżowe,
– wymienniki obrotowe,
– wymienniki przeciwprądowe,
– wymienniki spiralne.
Wymienniki krzyżowe
Zdecydowanie najczęściej w różnego rodzaju instalacjach wykorzystywane są wymienniki ciepłatypu krzyżowego. Stosuje je w swojej działalności między innymi firma Bartosz Wentylacja. Wymienniki płytowe krzyżowe pozwalają na rozdzielanie strumieni powietrza nawiewanego i usuwanego. Świeże powietrze z zewnątrz budynku jest zasysane i przepływa w wymienniku krzyżowym w przeciwnym kierunku do powietrza usuwanego. W między czasie w wymienniku krzyżowym dochodzi do ogrzania powietrza zimnego przez powietrze ciepłe, co zwiększa komfort termiczny domowników w czasie sezonu grzewczego. Latem występuje zjawisko odwrotne.
Koszty produkcji wymienników krzyżowych są niewielkie, a do urządzenia nie ma potrzeby doprowadzania źródła energii. Przydatne okazuje się ono w domach pasywnych i energooszczędnych. Wadą wymienników krzyżowych jest szronienie już przy temperaturze kilku stopni na plusie, co prowadzi do ograniczenia przepływu powietrza.
Wymienniki obrotowe
Wymienniki obrotowe są nieco droższe w zastosowaniu niż wymienniki krzyżowe. Składają się z obudowy, w której osadzony jest wirnik z masą akumulującą ciepło. Wirnik obraca się z prędkością od 10 do 20 obrotów na minutę, a masa akumulująca tworzona jest przez folię aluminiową i płyty miliporowe, do których trafia powietrze wymieniane. Powietrze nawiewane jest ogrzewane powietrzem usuwanym. Wymienniki obrotowe ciepła charakteryzują się wysoką sprawnością odzysku ciepła, na poziomie nawet 80 proc. Dodatkowo, pokrycie wymiennika obrotowego materiałem higroskopijnym pozwala na zmniejszenie poziomu wilgoci w pomieszczeniach mieszkalnych w czasie zimy.
Wymienniki przeciwprądowe
Strumień powietrza wywiewanego i nawiewanego w wymienniku przeciwprądowym płyną w przeciwnych kierunkach równolegle względem siebie. W urządzeniu nie występuje zjawisko szronienia, a sprawność odzysku ciepła utrzymuje się na poziomie około 90 proc.
Wymienniki spiralne
Zasada działania tych wymienników jest podobna do wymienników przeciwprądowych, jednak ich konstrukcja została udoskonalona poprzez dodatkowe spiralne skręcenie blach. Dzięki takiej budowie droga przepływu powietrza została wydłużona, czyli powietrze ma więcej czasu, by wymienić ciepło pomiędzy sobą. Wymiennik spiralne są dość drogie w produkcji ze względu na swój gabaryt, jednak ich wielkość pozwala na osiąganie najlepszej sprawności odzysku ciepła tj. 92%. Ponadto wymienniki spiralne są odporne na szronienie nawet przy temperaturze -20 st. C. Producentem oraz właścicielem patentu na wymienniki spiralne jest Firma Bartosz.